Czujność we wsparciu seniora: objawy Choroby Alzheimera

W ostatnim artykule na naszej stronie DoktorPsychiatra.pl wyjaśnialiśmy czym jest choroba otępienna. Większość przypadków otępienia zarówno o wczesnym jak i późnym początku stanowi Choroba Alzheimera. Przeczytajcie, jakie są jej objawy.

Typowe niepokojące objawy to dominujące deficyty funkcji poznawczych, zaburzenia zachowania oraz trudności w codziennym funkcjonowaniu pacjentów. Przebieg tej choroby możemy podzielić na 3 etapy.

W pierwszym etapie…

otępienie ma niewielkie nasilenie. Chory może wymagać okresowej opieki ze względu na osłabienie sprawności intelektualnej, zmiany zachowania (częściej zauważane przez opiekunów niż samych chorych) oraz zmiany w codziennym funkcjonowaniu.

We wczesnym etapie choroby możemy wyróżnić następuje objawy:

• osłabiona zdolność do nabywania i zapamiętywania nowych informacji – chory powtarza pytania, treści rozmów, zapomina o wydarzeniach, spotkaniach, gubi rzeczy osobiste;
• osłabione myślenie przyczynowo – skutkowe i nieumiejętność wykonywania złożonych zadań – zaburzona zdolność przewidywania, słabe rozumienie zasad bezpieczeństwa, planowania złożonych i następujących po sobie czynności;
• osłabienie funkcji wzrokowo – przestrzennych – utrata zdolności rozpoznawania twarzy i przedmiotów, niezdolności obsługi prostych urządzeń, właściwego wkładania ubrań;
• zaburzenia funkcji językowych – trudności w dobieraniu odpowiednich słów, zacinanie się podczas mówienia, błędy w mówieniu i pisaniu;
• zmiany osobowości, zaburzenia zachowania – pobudzenie, utrata motywacji, obniżony „napęd”, wycofanie społeczne, zachowania społecznie nieakceptowalne.

W drugim etapie…

konieczna jest opieka w codziennych czynnościach. W miarę postępu choroby oraz rozwoju zaburzeń pamięci, mogą pojawiać się inne trudności poznawcze:

• zaburzenia mowy – nasilone trudności z przypominaniem sobie imion znajomych, stosowanie niewłaściwych nazw przedmiotów, trudności z organizacją dłuższych wypowiedzi, gubienie wątku;
• zaburzenia orientacji w terenie – chorzy początkowo będą gubić się w drodze do miejsc mniej znanych, w końcu jednak nie będą potrafili trafić również do własnego domu;
• utrata zdolności do wykonywania codziennych czynności – chorym może sprawiać trudność ubieranie się (np. wkładanie rąk w nogawki spodni), posługiwanie się sztućcami lub telefonem;
• nasileniu ulegają zaburzenia pamięci – pacjent nie jest w stanie zapamiętywać bieżących wydarzeń, co często stawia go w sytuacji zagrożenia (odkręcony kran, niewyłączone żelazko, garnek pozostawiony na włączonej kuchence);
• nasileniu ulegają również zaburzenia zachowania – może pojawiać się agresja, upór, skłonność do gniewu. Zmianie mogą ulec nawyki chorego, może pojawiać się tez niepokój ruchowy oraz krzyk. U części chorych pojawia się zespół zachodzącego słońca – zespół zaburzeń wynikający z dysregulacji rytmu dobowego u osób ze zmianami otępiennymi w ośrodkowym układzie nerwowym – stany pobudzenia w nocy i kompensacyjny sen w ciągu dnia.

Na tym etapie choroby mogą pojawiać się również zaburzenia psychotyczne. Należą do nich omamy (wzrokowe i słuchowe), urojenia prześladowcze, podejrzenia zdrady. Może pojawić się zespół błędnego rozpoznawania – rozmawianie z lustrem, telewizorem, poczucie obecności w domu nieistniejących osób i mylenie domowników.

Trzeci etap…

choroby wiąże się z całkowitą niesamodzielnością chorego i koniecznością stałej opieki i pielęgnacji. To najtrudniejszy dla opiekunów etap, który charakteryzuje się znacznymi zmianami w zachowaniu i osobowości podopiecznego.

Chory nie przypomina sobie faktów z własnego życia, nie rozróżnia osób i ich imion, nawet najbliższych. Pozostaje jednak poczucie, ze są to osoby bliskie, ważne, dające mu poczucie bezpieczeństwa. Ponadto mowa pacjenta jest znacznie ograniczona. Początkowo obejmuje kilka zdań, następnie jedynie kilka słów lub wręcz jedno, ulubione słowo powtarzane w różnych sytuacjach. Dodatkowo osoba chora ma duże trudności z rozumieniem kierowanych do niej komunikatów i poleceń. Często gesty oraz mimika mogą stać się głównym kanałem komunikacji. Następuje całkowita utrata umiejętności praktycznych, takich jak samodzielne przygotowywanie posiłków, stosowane ubieranie się, używanie sprzętów domowych i sztućców, dbanie o higienę. Chorzy przestają również sygnalizować potrzeby fizjologiczne.

Jak widać, objawy Choroby Alzheimera w zależności od etapu mogą być mniej lub bardziej zauważalne. Bądźmy czujni na zdrowie naszych seniorów, a wszelkie niepokojące objawy konsultujmy ze specjalistą. Neuropsycholog, psychiatra, lekarz neurolog – to eksperci, do których warto zgłosić się w przypadku zauważenia nietypowych zachowań naszych bliskich. Poradnia Zdrowia Psychicznego Educatio zachęca do wspierania  i troski o seniorów naszych rodzin 🙂